Fikirlerimiz Yoğun Bakımda

 

Oğuz Türklerinin Kınık boyundan olan Selçuk Bey’in torunu Tuğrul Bey tarafından 1037 yılında kurulan Büyük Selçuklu İmparatorluğu gün geçtikçe sınırlarını genişletiyor, Bizans’a (Doğu Roma) Çağrı Bey önderliğinde seferler düzenliyordu.

1040 yılına gelindiğinde Büyük Selçuklu artık tam bağımsız bir devlet olma yolunda son görevini tamamlayacaktı.

Dandanakan Savaşı:

Tarihler 1038 yılını gösterdiğinde Gazne hükümdarı Sultan Mesud, bağımsızlığını ilan eden ve sürekli kendisine tehdit oluşturan Büyük Selçuklu devletini tarihin tozlu sayfalarına süpürmek için zırhlı birliklerden oluşan bir ordusuyla birlikte yola çıktı.

Sultan Mesud 1040 tarihinde Nişabur şehrine girdi. Fakat Büyük Selçuklu devletine bağlı olan Türkmen obalar diğer Gazne şehirlerini yağmaladıkları gibi Nişabur’u da yağmalamışlardı. Sultan Mesud askerlerinin açlık sıkıntısını gidermek için her ne kadar çevre vilayetlerden yardım istese de gelen erzaklar orduya yetmedi. Bundan dolayı Sultan Mesud Merv şehrine yürümeye karar verdi.

Fakat Merv şehrine gidiş pekte kolay olmamıştı. Büyük Selçuklu askerleri yolda vur kaç taktiği ile Gazne ordusuna zararlar veriyordu. Bundan dolayı pek ilerleyemeyen Gazne ordusu savaş düzenine geçti.

Tarih yaprakları 1040 yılını gösterdiğinde Merv ile Serah şehirleri arasında yer alan Dandanakan’da iki ordu çatışmaya başladı. Savaş ilerlerken Gazne ordusu Dandanakan Kalesi’ne gitmeye çalışıyordu fakat hücumları ile Büyük Selçuklu ordusu buna izin vermiyordu.

Bundan dolayı Gazne ordusu ancak öğle saatlerinde Dandanakan Kalesi’ne ulaşabildi. Sultan Mesud kalede konaklama teklifini reddederek 5 fersah ilerideki vahaya giderek ordusunun su sıkıntısını gidermek istiyordu. Fakat bu sırada işler pek yolunda gitmedi.

Kalede bulunan 375 saray görevlisi saf değiştirerek Büyük Selçuklu tarafına geçti. Bunu gören Gazne ordusunun morali iyice bozuldu ve Büyük Selçuklu ordusu bu bitkin ve moralsiz olan Gazne ordusuna son bir hücuma kalkarak yenilgiye uğrattı.

Savaş toplam üç gün sürmüş, savaşın sonucunda Gazne sultanı Mesud yüz süvarisi ile birlikte Gürcistan’a kaçmıştı. Savaştan bir ay sonra tekrar Gazne şehrine dönen Mesud tüm mal varlığını ve hazinelerini alarak Lahor kentine gitmek üzere yola çıktı. Fakat yolda askerleri Mesud’u esir alarak onu Gri hapishanesine götürdüler. 1041 yılında Gri hapishanesinde yeğeni tarafından Mesud öldürüldü.

Kazanılan bu zaferden sonra Büyük Selçuklu ise bağımsızlığını ve resmen kuruluşunu ilan etti. Selçuklu beyleri Tuğrul Bey’i Horasan emiri ilan ettiler.

Doğusunda büyüyen böyle bir devlet bulunan Bizans ise kendi iç meseleleri ile uğraşıyordu. Romanos Diogenis (Romen Diyojen) adlı bir komutan, kral Dukas’ın çocuklarının tahta çıkmaması için darbe yapmaya çalışmış darbede başarısız olunca zindana atılmış ve hakkında idam kararı verilmişti.

Kral Dukas’ın ölümünden sonra tahta eşi İmparatoriçe Eudokia geçmiş fakat devleti yönetmekte zorluk çekmişti. Eudokia, Romen Diyojen’in ne kadar başarılı bir komutan olduğunu biliyordu. Bu yüzden onu zindandan çıkarıp kendisiyle evlenecekti.

Zindanda idam gününü bekleyen Romen Diyojen bir anda imparatoriçenin kocası olmuş ve Bizans tahtına geçmişti.

İlk işi doğu sınırlarında yer alan Türkleri topraklarından çıkartmak olan Diyojen bunun için hazırlıklara başlamış ve sınırlarında yer alan Türklerin bulunduğu bölgeleri yakıp, yağmalamaya başlamıştı.

Büyük Selçuklu da ise Sultan Tuğrul’un vefatından sonra 1064 yılında yeğeni Alparslan tahta geçmişti. Babası Çağrı Bey’in Anadolu topraklarına yaptıkları akınları bilen ve Anadolu topraklarının ne kadar önemli olduğunun farkında olan Sultan Alparslan Anadolu’da hakimiyet kurmak istiyordu.

Fakat bu büyük seferden önce kendisini ordusuna karşı kanıtlaması gerekiyordu. Bunun için kendisine isyan eden Gürcülerin üzerine yürüme kararı aldı.

1064 yılında Sultan Alparslan Gürcistan’a doğru sefere çıktı. Fakat Büyük Selçuklu beyleri ve ordu komutanları Alparslan’ın yeni sultan olmasından kaynaklı sefere çıkma konusunda kararsız kalmışlardı. Hatta bu sefer halkın dilinde bir türküye bile dönüşmüştü:

Sefer düştü Gürcistan’a

Bizim ile gelen gelsin

Mert gelsin namert gelmesin

Kanlı çaydan içen gelsin…

Lakin kararında azimli olan Sultan Alparslan Gürcistan’a sefere çıktı. Bu sefer sırasında Büyük Selçuklu atlıları Orta Çoruh boylarına kadar ulaştılar. Sultan Alparslan Gürcülere diz çöktürüp muzaffer bir şekilde tekrardan sarayına döndü.

Bu zafer sonunda beyleri ve ordu komutanları Sultan Alparslan’a tam bir şekilde bağlandı. Artık Sultan Alparslan Anadolu seferi için gereken gücü de arkasına almıştı.

Tarih yaprakları 1068 yılını gösterdiğinde Romen Diyojen Doğu sınırlarını korumak için 200.000 kişilik ordusu ile birlikte İstanbul’dan yola çıktı.

Sultan Alparslan, Diyojen’in sefere çıktığı haberini alınca ordusu ile birlikte başkentleri Rey şehrinden yola çıktı. Fakat yolda Mısır coğrafyasında bulunan Fatımi devletinin azgınlık yaptığını ve kendisine karşı bir ordu hazırladığı haberini alan Alparslan ordusunu ikiye bölmek zorunda kalmıştı.

Yanına 4.000 kişi alan Sultan Alparslan ordusunun geri kalanını Mısır’a Fatımilerin üzerine göndermişti.

Romen Diyojen ordu yönetimini çok iyi biliyordu. Orduda kendisine herhangi bir komutanın karşı gelmesinin büyük sonuçlar doğuracağını da çok iyi biliyordu. Bu yüzden ordusunda kendisine bağlı olmayan ve her an isyan etmeye hazır olan komutanları orduları ile birlikte terhis etti. Bundan dolayı piyade sayısı yaklaşık 100.000 olarak kaldı.

Sultan Alparslan ise 4.000 kişi ile birlikte Diyojen’e doğru ilerliyordu. Yolda akıncıları da ordusuna katılmıştı. Böylece Büyük Selçuklu ordusunun sayısı yaklaşık 50.000’e ulaşmıştı.

100.000 kişilik dev bir ordunun kendilerine doğru geldiği haberini alan Sultan Alparslan’ın veziri bu haberi Alparslan’a iletmek için yanına gitti ve şöyle dedi:

-Sultanım! 100.000 kişilik Bizans ordusu bize doğru yaklaşmakta.

Sultan Alparslan ise duruşunu hiç bozmadan vezire şöyle cevap verdi:

-Vezir! Merak etme, bizde onlara yaklaşmaktayız.

İşte bu cesur Sultan Alparslan ve akıncıları yolda karşılaştıkları Bizans birliklerine akınlar düzenleyerek onları yıpratıyordu.

Karşılaşmanın ilk günü iki ordu bekleştiler. Sonunda Romen Diyojen ordusunu çekme kararı aldı. Çekilme sırasında Sultan Alparslan okçu süvarileri ile birlikte Bizans ordusunu ok yağmuruna tutmaya başladı. Gece boyu ok yağmuru devam etti.

Gece Türk ırkına mensup olan ve Bizans’ta paralı askerlik yapan Peçenek ve Kıpçak Türkleri gündüz gördükleri Selçuklu Türklerinden etkilenmişlerdi ve saf değiştirme kararı almışlardı.

Ve artık savaş vaktiydi...

Malazgirt Meydan Muharebesi

Yer Malazgirt Ovası. Tarih yaprakları 1071 yılını (h.463/464) gösteriyordu. Sultan Alparslan büyük zafer için Müslümanların kutsal günü cuma gününü seçmişti. Savaş meydanına adı gibi arslan olan bir yiğit, beyaz kaftanı ile çıkmıştı. Bu kaftan, kefeni temsil ediyordu. Ölümden korkmadığını ordusuna ve düşmanlarına göstermek isteyen Sultan Alparslan “İşte kefenim üzerimdedir” diyordu.

Sultan Alparslan beyaz kaftanı ve gürzü ile birlikte ordusunun karşısına çıktı ve şu tarihi konuşmayı yaptı:

“Biz ne kadar az olursak olalım, onlar (Bizans) ne kadar çok olurlarsa olsunlar, bütün Müslümanların minberlerde bizim için dua ettikleri şu saatte kendimi düşman üzerine atmak istiyorum. Ya muzaffer olur, gayeme ulaşırım; ya da şehid olarak Cennet’e giderim. Sizlerden benim peşimden gelmek isteyenler beni takip etsinler. Ayrılmayı tercih edenler de ayrılsınlar. Burada emreden sultan ve emredilen asker yoktur. Zira, bugün ben de ancak sizlerden biriyim, sizlerle birlikte savaşan gaziyim. Beni takip edenler ve canlarını Yüce Allah’a adayanlardan şehid olanlar Cennet’e, sağ kalanlar ise ganimete kavuşacaklardır. Ayrılanları ahirette ateş; dünyada da alçaklık beklemektedir.”

Konuşmasını bitiren Alparslan atını düşmana doğru sürmeye başladı, peşinden süvarileri de kendisini takip ediyordu. Bizans’ın ön kuvvetleri ile çarpışan Sultan Alparslan bir anda geri çekilmeye başladı.

Romen Diyojen, Sultan Alparslan’ın korktuğunu ve geri çekildiğini düşünerek bütün ordusunu Sultan Alparslan’ın peşinden gönderdi. Artık zafer Bizans ordusu için kesindi.

Derken bir anda Sultan Alparslan durdu ve Bizans ordusuna döndü. Ovanın iki yanına saklanmış Büyük Selçuklu okçu süvarileri bir anda Bizans ordusunun etrafını çevirmeye başladı.

Bu Türklerde bir savaş geleneğiydi. Adına kurt kapanı, hilal veya turan taktiği de denirdi.

Bizans ordusu bir yem gibi Büyük Selçuklu ordusunun ortasında kaldı. Fakat öğle vakti esen tozlu rüzgâr Büyük Selçuklu ordusunun işini zorluyordu. Bu fırsatı değerlendiren Diyojen ordusunu etrafında toplamaya başladı.

Sultan Alparslan ve ordusu Allah’a rüzgârı tersine çevirmesi için dua etmeye başladı ve Allah’ın yardımıyla rüzgâr tersine döndü. İki ordu tekrar savaş düzeni aldı.

Fakat daha Sultan Alparslan’ın planı bitmemişti. Bir anda Bizans ordusunda yer alan Peçenek ve Kıpçak Türk süvarileri, Selçuklu saflarına geçti. Diyojen ve ordusu bu manzara karşısında şok geçirdi ve moralleri yerle bir oldu.

Artık Sultan Alparslan son darbeyi vurmak için hücuma kalktı. Hücum sonucunda Bizans ordusu mağlup oldu kesin zafer Büyük Selçuklunun idi.

Savaş sonucunda Romen Diyojen esir alınmış, her ne kadar kötülük etse de Sultan Alparslan tarafından bağışlanmıştı. Geri İstanbul’a dönen Diyojen askerleri tarafından esir alınmış ve bir kalede gözlerine mil çekilerek ölüme terk edilmişti.

Artık Büyük Selçuklu İmparatorluğu için yeni bir dönem başlıyordu, Anadolu dönemi…

Efsanevi Savaşlarda haftaya pazar günü yine aynı yerde farklı bir savaşta görüşmek üzere...

Selametle; Emre Karakaya

Her hafta Efsanevi Savaşlardan düzenli haberdar olmak için lütfen formu doldurunuz --> FORM <--