Fikirlerimiz Yoğun Bakımda

 

Vizigotlar iç savaşın eşiğindeydiler. Roderik darbe yoluyla ülkenin başına geçmişti ve ülkeyi elinde tutamıyordu. Güneyde ise Emeviler iyice topraklarını genişletmişler, Tarık b. Ziyad ve Musa b. Nusayr liderliğinde Kuzey Afrika’yı tamamen fethetmişlerdi.

İslam’ın üçüncü halifesi Osman b. Affan’a atfedilen bir düşünceye göre: İstanbul’un fethi ancak İspanya’nın fethi ile mümkün olacaktır. Eğer İspanya fethedilir ise İstanbul’u fethedenlerle aynı ödül (sevap) paylaşılacaktır.[1]

Hem bu düşünce hem de Vizigot Krallığı’ndaki iç karışıklar İber Yarımadası’nın fethini celp etmişti.

Emevi Devleti’nin Kuzey Afrika valisi olan Musa b. Nusayr’ın emriyle Tarık b. Ziyad 711 yılında 7.000 askeriyle İber Yarımadası’na doğru yola çıktı. Artık Vizigot Kralı Roderik ile Emevi Devleti komutanı Tarık b. Ziyad Guadalete Savaşı’nda kozlarını paylaşacaklardı.

Vizigot Krallığı, Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkıntıları üzerine inşa edilen en büyük devletti. Bu devlet tek bir krala bağlı elit aileler tarafından yönetiliyordu. 7.yüzyıla gelindiğinde bu aileler güç elde etmek için birbirleriyle savaşmaya başladılar.

Kral Vittiza, kraliyet tahtına tek başına hâkim olmak istiyordu. Roderik, Kral Vittiza’yı öldürerek kraliyet tahtına geçti. Güneyliler Roderik’in krallığını kabul etse de kuzeyden isyan sesleri yükseldi ve bu isyanı Vittiza’nın oğlu Achila yönetti.

Emeviler ise 705 yılında Kuzeybatı Afrika’ya Musa b. Nusayr’ı vali olarak atadılar. Musa, oradaki Berberiler ile iyi geçindi ve başarılı bir politika sürdürdü. Bu sayede Berberiler hızlıca Müslüman oldular.

Musa’nın önünde toprakları genişletmek ve din ile adaleti daha fazla dünyaya yaymak için iki seçenek duruyordu. Ya Sahra Çölü’nü geçecekti ya da Calpe Boğazı’nı (Cebelitarık Boğazı) geçerek İber Yarımadası’na girecekti. Musa b. Nusayr, İber Yarımadası’na girmeyi tercih etti.

Fakat, Emevi Devleti’nin donanma sayısı fazla değildi bundan dolayı Musa b. Nusayr’ın emrinde de fazla bir gemi donanması bulunmamaktaydı.

Vizigotlar taht savaşı içindeyken Musa, Tarık b. Ziyad’a 7.000 kişilik bir ordu verdi ve savaş planını anlattı.

Tarık b. Ziyad, Emevilerin yönetimindeki Ceuta’nın kontu Jullen’den gemileri alacaktı. Jullen, Vizigot Kralı Roderik’e öfkeliydi.

Jullen, büyük bir ticaret filosuna sahipti ve kolayca gemileri temin etti. Emevi ordusu böylece boğazı rahat bir şekilde geçti.

Tarihin Şahitlik Ettiği Müthiş Motivasyon

Tarık b. Ziyad, komutasındaki askerleri karaya çıkarttıktan sonra askerlerin içinde bir huzursuzluğun ve korkunun meydana geldiğini gördü. Çünkü askerlerin arkasında koca bir boğaz, önlerinde ise kendilerinden sayı bakımından oldukça üstün bir ordu bulunuyordu.

Fakat savaşmaktan başka bir yolu bulunmayan asker Allah’tan başka hiçbir şeyden korkmazdı. Bundan dolayı Tarık b. Ziyad gemilerin yakılmasına dair emir[2] verdi ve şöyle dedi: “Askerlerim! Arkanızda koca bir boğaz, önünüzde ise düşman ordusu. Ya kaçarak suda boğulursunuz ya da savaşarak şehit olur veya buranın fethine mazhar olursunuz.”

Bu müthiş motivasyon konuşmasından sonra Emevi ordusunun öncü birlikleri kuzeydeki bölgeleri fethetmeye başladı. Musa b. Nusayr, Tarık’ın ve ordusunun bu ilerleyişinden memnun kaldı ve 5.000 kişilik ek askeri birlik gönderdi.

Tabi daha Roderik’in, topraklarında Emevi askerlerinin dolaştığından haberi yoktu. Haberi alınca asker sayısının yetersizliğinden dolayı öldürdüğü eski kral Vittiza’nın oğlu Achila ile anlaşma yaptı. Achila bu anlaşmayı kabul etti.

Roderik, Emevi İslam ordusundan çok korkmuş olmalı ki krallıkta eli silah tutan herkesi orduya aldı hatta küçük çocukları bile! Bununla birlikte Vizigotlar’ın kalelerinde büyük bir köle nüfusu bulunuyordu. Roderik ordusunun çoğunluğunu bu kölelerden oluşturdu ama savaş tecrübesi olmayan bu köleleri sadece yem olarak kullanacaktı.

Tarık b. Ziyad, kendisiyle savaşmaya gelen Vizigot ordusunun haberini alınca ordusunu savaş için en iyi yere konuşlandırmayı planladı ve bunun için savaşa da ismini veren “Guadalete Nehri” nin arka tarafını seçti.

İki ordu arasında bir hafta boyunca çarpışmalar yaşandı. Artık Roderik ordusunun tamamıyla saldırma kararı almıştı.

Roderik, ordusunun tamamıyla Emevi ordusunun merkezine saldırmaya başladı ve hücumun baskısını arttırdı. Fakat Allah’u Teala hiçbir savaşta kendisi uğrunda çarpışanları yalnız bırakmadığı gibi bu savaşta da yalnız bırakmadı. Roderik, savaşı kazandığını düşündüğü esnada anlaşma yaptığı Achila anlaşmayı bozarak ordusunu geri çekti ve böylece Roderik ordusunun 3/2 sini kaybetmiş oldu.

Tarık b. Ziyad bu durumu fark eder etmez süvarileri ile birlikte Vizigotlar’ın arkasını çevirdi. Roderik savaşı kaybettiğini anladı ve artık kaçmaktan başka çaresinin olmadığının farkındaydı. Yalnız kaçmaya çalışırken bir darbe alarak atından düştü ve öldü.

Seferin sonunda İber Yarımadası tamamen fethedildi ve Endülüs Emevi Devleti kuruldu. Vizigotlar hatta Avrupa’nın bir kısmı yüzlerce yıl Müslümanlar tarafından yönetildiler. Medeniyeti ve bilimi Müslümanlar, bu cahil topluluğa öğreterek belki de dünyanın daha pis bir şekilde yönetilmesine bir nebze de olsa engel oldular. Tarık b. Ziyad ise İslam’ı Avrupa’ya taşıyan Müslüman bir komutan olarak tarihe geçti.

Son olarak Müslümanların fetihleri ile alakalı bir noktaya değinmek isterim; Nebraska Üniversitesi’nden tarihçi Jessica Coope’ye göre, Modern öncesi Müslüman fetihleri Hristiyanlaştırma gibi değildi çünkü Hristiyanlaştırma “anlaşmalı teslimiyetin bir parçası olarak herkesin üstüne empoze ediliyordu ve bu yüzden modern dini inanışlardaki kişisel inanç öğesine sahip değildi.” Buna karşın dar el-Harb[3] tüm nüfusu İslam’a dönüştürme hedefi ile değil, herkesin İslami yönetim altında daha iyi yaşayacağı inancıyla motive oluyordu.[4]

Yani Müslümanlar bir bölgeyi tarih boyunca asla bugün modern görünen Avrupalılar gibi işgal ederek oranın etnik, dini ve sosyokültürel değerlerini asla değiştirmemişlerdir. Müslümanların zaferlerine fetih denir yani imara, bilime, ilime, adalete açmak anlamına gelir.

 Haftaya pazar günü yeni bir Efsanevi Savaşta görüşmek üzere selametle; Emre Karakaya

Düzenli olarak ücretsiz bir şekilde her hafta bu köşemizden bildirim almak istiyorsanız lütfen -> Form <- u doldurunuz.

---

[1] Hz. Osman b. Affan’a atfedilen bu görüşü bizlere büyük İslam tarihçisi el-Taberi aktarmaktadır.

[2] Bazı kaynaklara göre gemi donanmasının tamamı bazı kaynaklara göre ise bir kısmı yakılmıştır.

[3] Dar el-Harb: İslam’ın kanunları ile yönetilmeyen ve İslam’ın kanunları ile yönetilmesi için çaba harcanan bölgelere verilen isimdir. Harp (savaş) yeri, mekânı anlamına gelir.

[4] The Most Noble of People: Religious, Ethnic, and Gender Identity in Muslim Spain. University of Michigan Press, 2017, Sf.32