Fikirlerimiz Yoğun Bakımda

Kıymetli okuyucum, merhaba!

Bugün seninle yapacağım sohbette, Marcus Aurelius’un bir sözünü tartışacağım.

Marcus Aurelius şöyle söylemektedir: “Eğer insanlar, gerçekte oldukları gibi görünselerdi, hiçbir şey değişmezdi.”

Bu cümleden ne anladığın şimdilik sen de kalsın. Benim anlamış olduklarımı okuduktan sonra kendininkileri ile birlikte benim düşüncelerimi kıyaslarsın.

Bugün önce kendimize, sonrasında ise çevremize baktığımızda, olduğumuzdan farklı göründüğümüzü sen de göreceksindir, belki de çoktan görmektesindir.

Hepimiz insancılız, hayvan severiz, hukukçuyuz, dinciyiz, tarihçiyiz, ekonomistiz. Bilgimizin olmadığı bir alan yok. Dil bu ya konuşur, insan bu ya düşünmez.

Peki her şey hakkında bu kadar bilgi sahibiyken, bu kadar iyiliksever, medeni iken neden yanlışların, kötülüklerin çok olduğu bir toplumdayız?

Şimdi önce kendimize sonrasında ise dışarıdaki insanlara “Siz kötü müsünüz, yalan konuşur musunuz, hırsızlık yapar mısınız, bir cana kıyar mısınız, kadını, çocuğu darp eder misiniz?” diye soracak olursan kendimiz de dahil hiç kimse evet demeyecek aksine böyle bir soru sorduğumuz için bize kızacak, tepki gösterecektir.

Peki durum böyleyken, bu kötü fiilleri kimse yapmayı kabul etmezken, kim yapıyor bu fiilleri? Özne, gizli özne mi?

Tabii ki de gizli özne değil, özne çok açık ortada, kaç yüzü olduğu belli olmayan, bukalemun gibi kılık değiştiren insan, yani bizler.

Shakespeare’in dediği gibi: “Birçok insanın ağzında Tanrı, kalbinde ise dünya vardır.”

Birçok insan; hacı, hoca, medeni, çağdaş, modern, cumhuriyetçi görünür, fakat bu görünümün amacı kalpte yatan kötülükleri saklamak içindir.

Bizler, giyimin, kuşamın, saçın, sakalın, hayat tarzının, yaşam biçiminin bizi iyi bir insan yapacağını düşünüyoruz. Fakat hayatın bize öğrettiği bir hakikat var ki görüntüde olan görünüşte kalır. Önemli olan görünenin kalbe sirayet etmesidir. Kalbe sirayet etmeyen her görünüş bizi de iki yüzlü yapacaktır ve Marcus’un söylediği gibi iki yüzlü kaldığımız müddetçe de çevremizde değişiklikler devam edecektir.

Sorunun kaynağı bizleriz, bunca kötülüğün sebebi olduğundan farklı görünmeye çalışan çabalayan, kendisine insan denilen varlıktır.

Aklından şu düşünce geçebilir: “Bizler insanız, robot değiliz. %100 doğru olmamız mümkün değil!”

Bu düşüncen de dışarıdan bakılınca haklısın, fakat biraz düşünürsek bu düşüncenin çok gereksiz olduğunu fark edeceksin. Neden mi?

Ben sana desem ki, “Evini temizliyor musun?” Bana cevabın ne olur? Tabii ki temizliyorum, kirin, pisliğin içinde mi yaşayacağım? Ben de sana desem ki, “Ne gerek var temizliğe, evin en fazla 1 gün temiz kalacak sonrasında yine kirlenecek.” Söylediğim bu söz sence mantıklı olur mu? Elbette olmaz.

İşte senin düşüncen de bu söze benzer. Evet, biz insanız. Hatamız, yanlışımız olacaktır, fakat bu yanlışların aynı evde çoğalan kirin çoğalmaması için nasıl temizlik yapılıyorsa öyle temizlik yapılarak azaltılması gerekir. Nasılsa biz insanız, hatamız, yanlışımız olacaktır deyip de kendimizi düzeltmememiz doğru olmaz. Bugün yaptığımız ufak bir yanlış, yarın büyük kötülüklere sebep olabilir.

Şayet bizler çevremizin, ülkemizin her gün kötü bir şekilde değişmesini istemiyorsak o hâlde göründüğümüz, konuştuğumuz gibi iyi insanlar, medeni, çağdaş varlıklar olmamız gerekiyor.

Görünüş değişir, bir gün ummadığınız anda bir yağmur yağar ve üzerinizdeki tatlılığı götürür, altındaki zehri ortaya çıkarır. Bundan dolayı dışımızı düzeltmeden önce içimizi düzeltmemiz gerekir.

Kalp, insanın pusulasıdır. O bozuk olursa, yanlış yeri gösterirse insan da bozulur, yanlış yerlere, hatalara gider.

Son olarak söylemek istediğim şu ki şayet güzelliklere şahit olmak istiyorsak, çevremiz, ülkemiz güzelleşsin istiyorsak görünürde bizi biz yapan tüm sahte yüzlerimizi bir kenara bırakmalıyız. Görünüşte sadece biz kaldığımız vakit, aynada artık kendimizi görürüz ve yanlışlarımızı düzeltmek için çabalarız.

Benim düşüncelerimi buraya kadar okuduğun için teşekkür ederim, senin düşüncelerini de sosyal medya hesaplarımdan veya yorum kısmından yapacağın geri dönüşlerle öğrenmek isterim. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere, sağlıcakla kal, hoşça kal.

(Yazarın bu metni, Emre Karakaya ile Derin Düşünceler isimli podcast programından alınmıştır. Bu metni ve diğer podcast bölümlerini dinlemek için buraya tıklayınız.)